Protective explanation...

Okay, it’s official. Ik ben een verwend mormel. Toen ik vorige week dinsdag aankwam in Jinja, kreeg ik in het enorme, stille en koele gebouw wat de zusters ‘head quarters’ noemen een kamer die je niet anders dan ‘eenvoudig’ kunt noemen. Ik had niks te klagen, alles stond er in (klein bedje, mini tafeltje, een stoel, een heeeeel acceptabele kledingkast) en douche en toilet waren recht tegenover me aan de overkant van de gang. Enige nadeel de enorme bouwlampachtige constructie, waarschijnlijk bedoeld met een idee van veiligheid, die ’s nachts dwars door de dikke gordijnen heen scheen...
Maar woensdag kwam zuster Veronica (de Ugandeze Mrs. Bake for Life) aan en het eerste wat ze deed was een andere kamer voor me organiseren. En ja, dat enorme balkon met uitzicht op Lake Victoria en de rivier de Nijl die hier in Jinja zijn oorsprong vindt... En mijn eigen badkamertje waar ik lekker mijn rommeltjes kan laten liggen... En zelfs het heeeel lelijke, maar oh zo schattige sprei... Ik word er stiekem toch wel blij van. Daar kan zelfs niet tegenop dat ik een warme douche voor een koude heb ingewisseld. En dat ik de ochtend erna toch echt om een ander muskietennet moest vragen, want deze leek zo leuk hemelbedachtig, maar hij hing gezellig een paar centimeter boven mijn matras…

Ondertussen zit ik in de auto richting Mount Elgon, waar ik een paar vrije dagen door ga brengen. Om eerlijk te zijn, ik heb nog nooit zo’n relaxte missie gehad. Het is goed geweest, we hebben flink wat bereikt, maar wel veel minder dagen gewerkt dan ik gepland had. En tja, ook dat hoort (soms ; ) bij Afrika.
Om verder te komen met het onderwijsprogramma voor de bakkersschool, was vooral de input van vakmensen nodig. Die kwam deels van Cees (ooit bakkersschool gedaan, nu CEO in de voedselindustrie), maar hij heeft natuurlijk vooral een Nederlands idee over wat het bakkersvak behelst. En Matano, een big boss in een grote bakkersorganisatie in Uganda, kon alleen de donderdag en vrijdag vrij maken. Ik had op woensdag al wel een aantal dingen voorbereid met de zusters, maar het kwam toch vooral aan op die twee dagen. Toen hebben we dan ook hard doorgewerkt, we hadden twee doelen: het programma voor het eerste jaar van de bakkersopleiding afronden (mijn verantwoordelijkheid) en een planning maken voor het realiseren van de school, inclusief de lokalen, de werkplaats, de slaapplaatsen voor studenten etc. (de verantwoordelijkheid van Cees, samen met het nieuw te benoemen hoofd van de school, de principal).
Voor het ontwikkelen van het onderwijsprogramma was een ander nadeel dat de docenten nog niet zijn aangesteld. Zij zijn belangrijk omdat je op papier wel wat leuks kunt bedenken, maar de docenten moeten het onderwijs realiseren in de praktijk. Dan is het natuurlijk belangrijk hen zo ver mogelijk van tevoren te betrekken bij het vormgeven aan het onderwijsprogramma. En eigenlijk zijn we deze dagen zo ver gekomen als mogelijk is zonder dat de docenten er bij betrokken zijn. Kortom, ik ben aardig tevreden.

Ik heb zelf ook weer veel geleerd. Het blijft een uitdaging om te werken met mensen van zo’n andere cultuur. Voorbeeldje: we hadden te horen gekregen dat de Principal benoemd was, dat was ook een voorwaarde voor onze komst, want de Principal moet ook echt als een projectleider optreden om de school te realiseren. De naam van Regina, een van de zusters, was genoemd en ik had bij de start van de bijeenkomst op de flip-over alle namen van de deelnemers geschreven, met hun rol binnen het project. Achter Regina’s naam dus Principal. De grote baas van de zusters (mother general) was aanwezig, niemand die een opmerking maakt. Regina kwam iets later aan en sloeg dicht vanaf het eerste moment. Ik was verbaasd, we hadden de vorige keer zo goed contact (en enorm veel lol) gehad, ik hou echt van haar en we zeggen altijd dat we ‘sisters’ zijn (zie de foto). Twee dagen lang kwam ze niet los, ze antwoordde als je wat vroeg, maar er was niet echt contact, tenminste niet tijdens werktijd. Wat blijkt? Ze wist van niks, ze was helemaal niet geïnformeerd over haar nieuwe rol… Ze voelde zich volledig niet serieus genomen door haar leidinggevenden en wist niet meer hoe ze moest reageren. Het is bij de zusters normaal dat op hoog niveau wordt besloten wie waarheen gaat en wat doet, maar het idee is wel dat dat besproken wordt.
Vrijdag dronken we in de avond nog gezellig een biertje en toen alle andere zusters weg waren, heeft Regina ons dit verhaal verteld. En hoe bijzonder heeft ze het aangepakt, in plaats van ‘op z’n Afrikaans’ het op z’n beloop te laten, is ze naar de mother general gegaan en heeft haar er rechtstreeks op aangesproken. Ingewikkeld verhaal hoe het nu echt zit, maar uiteindelijk is het gelukkig goed gekomen. Regina is en blijft principal en gaat straks enthousiast aan de slag om de bakkersschool te realiseren. Maar zo geweldig dat ze het ons ook verteld heeft, en niet om te roddelen, maar om uit te leggen waarom ze zich zo gedragen had en vooral ook om ons te vertellen dat het niet aan ons lag. Ze had zelfs tegen de mother general gezegd dat als ze ons niet gekend en gewaardeerd had, ze weggelopen was en ons zo voor schut had gezet (wat dan weer haar Afrikaanse interpretatie was…).
Tja, zo gaat dat dus (soms ; ) in Afrika…

Maar wat een lol hebben we ook gehad tijdens het werken. Op een gegeven moment werd de flip-over waar we aantekeningen op maakten ‘de powerpoint’. Zonder blikken of blozen zei iemand dan: ‘Can you go back one slide on the powerpoint’ en dan stond iemand op, sloeg de flap terug en bespraken we wat daar stond. Heerlijke grappen. (Of is dit er eentje in de categorie: ‘je had er bij moeten zijn…’ ?)
Dan het verhaal wat Matano, de dikke boef, vertelde: hij had op een avond wat gedronken, toch in de auto gestapt en zag in de verte een road block. Hij wist, als ik omkeer komt de politie achter me aan. Dus hij zet de auto aan de kant, verhuist naar de passagiersstoel, laat de lichten branden en wacht af. Op een gegeven moment komt de politie en vraagt: ‘what’s the problem sir?’ Matano vertelt ze dat z’n driver opeens gestopt was en de auto uitgerend was, tja, hij had vast gedronken ofzoiets. De politie wil al achter de driver aan gaan, maar nee, zegt Matano, he’s a good guy, I trust him, he will be back to bring me home. 10 minuutjes later rijdt Matano zelf naar de road block: tja, de driver is toch niet terug gekomen, dan moet ik zelf maar naar huis rijden. En ja hoor, de politie laat hem door zonder controle, zelfs met allerlei goede adviezen hoe hij met z’n driver om moet gaan.
In ieder geval creatief verzonnen toch? Vervolgens hadden we hele gesprekken over wat nou een leugen is en wat niet, maar uiteindelijk vond een van de zusters dat je dit een voorbeeld is van wat haar vader altijd zei: it’s not a lie, it’s a protective explanation.

Ondertussen ben ik aangekomen in een paradijselijke omgeving. Daarover later meer.
Bedankt nog voor jullie reacties die op allerlei manieren binnen komen. Gaaf om te lezen.
Doeg!
Christiena